NLdigital roept kabinet op tot ‘implementatie-light’ van Richtlijn auteursrecht
Afgelopen maart stemde het Europese Parlement in met de omstreden Europese ‘Richtlijn auteursrecht in de digitaal eengemaakte markt’. Het wetsvoorstel kon rekenen op veel weerstand van burgers, bedrijven en wetenschappers, maar ook van de Nederlandse regering. Samen met een aantal andere EU-landen uitte Nederland flinke kritiek op de richtlijn en dan met name het beruchte artikel 13 dat platforms verantwoordelijk maakt voor inhoud die gebruikers plaatsen.
Nu de richtlijn op Europees niveau is aangenomen is de volgende stap nationale implementatie. Nederland moet de nieuwe regels verankeren in nationale wetgeving. Lidstaten hebben hiervoor tot 2021. Het voorstel voor de Nederlandse implementatie was open voor consultatie. De reactie van NLdigital (Nederland ICT) is hier terug te vinden. Hieronder een korte samenvatting van onze inbreng.
Een implementatie-light die recht doet aan de belangen van alle betrokken
De regering heeft in het omzetten van de Richtlijn auteursrecht naar nationale wetgeving ruimte om een aantal eigen afwegingen te maken. Gezien de kritische houding van Nederland tijdens de totstandkoming van de richtlijn, verwachten we dat er steeds gekozen wordt voor een minimale vertaling van de eisen van Brussel: een ‘implementatie-light’. Zo kan de regering een goede balans vinden tussen de belangen van rechthebbenden, burgers en de rol van intermediairs hierin. Helaas is dat op een aantal punten in het voorstel nog niet het geval.
Voorwaarden voor zowel het verwijderen als het melden van auteursrechtinbreuk
Zo wordt van digitale bedrijven verwacht dat ze voldoen aan allerlei voorwaarden om het verwijderen van auteursrechtelijk beschermd materiaal mogelijk te maken. Van de rechthebbenden wordt echter geen enkele inspanning verwacht. We vinden het niet meer dan redelijk dat meldingen voldoen aan een bepaalde eisen. Goede meldingen maken de afhandeling sneller en bieden betere waarborgen van de rechten van de burger. Bovendien is er wel een aansprakelijkheid wanneer een platform of hoster een fout maakt, maar andersom niet als iemand een foute melding doet. In de VS is er een systeem dat het ontmoedigt om bewust foute meldingen te doen, bijvoorbeeld om negatieve reviews onder het mom van auteursrecht te verwijderen. We zouden een regeling van gelijke strekking graag in de Nederlandse implementatie terug zien.
Onduidelijkheid over werkwijze: monitoren zonder te monitoren
Daarnaast hebben we duidelijkheid gevraagd over de manier waarop platforms inhoud moeten verwijderen. Er wordt van bedrijven verwacht dat de ‘specifieke werken filteren’. Tegelijkertijd wordt er gesteld dat er geen ‘algehele toezichtsverplichting’ in het leven wordt geroepen. Wij kunnen beide zaken niet met elkaar rijmen. Je kunt immers niet op specifieke inhoud filteren zonder álle uploads te bekijken. We hebben de minister gevraagd om dit in de wettekst duidelijk te maken en zijn heel benieuwd hoe het ministerie deze vierkant door een rond gat gaat krijgen.
Afwijkende definities
Tot slot constateren we dat de Nederlandse implementatie op een aantal punten afwijkt van de Europese tekst. Bij het omstreden artikel 13 (in de nieuwe tekst omgedoopt naar artikel 17), is het onduidelijk wat er precies wordt bedoeld met ‘platformaanbieders’. We vragen ons af waarom er hier geen aansluiting is gezocht bij de richtlijn. Hetzelfde geldt voor de vertaling van de term ‘best effort’ naar ‘alles in het werk stellen’. In het eerste geval is er ruimte voor een proportionele afweging, in lijn met de originele richtlijn. In het tweede geval is er sprake van een absolute eis. Wat ons betreft is “naar beste vermogen” een betere vertaling.
Volgende stappen
Er zijn 55 reacties op de openbare consultatie binnengekomen. We hopen dat het ministerie van J&V alle feedback serieus neemt en doorgaat op de kritische lijn die Nederland bij de totstandkoming van de wet heeft ingezet. Op Europees niveau hopen we dat andere landen die zich hebben uitgesproken als tegenstander van de Richtlijn auteursrecht ook zullen kiezen voor een ‘implementatie-light’. Op die manier ontstaat er een blok van vooruitstrevende landen binnen de EU die een goede afweging weten te maken tussen het beschermen van bestaande belangen en het bevorderen van de digitale economie.
Het laatste nieuws
Handige ‘wie doet wat’ kabinet-Schoof
Reminder! Doe mee: onderzoek opleidingskosten bedrijven
NLdigital reageert op Nederlandse NIS2-implementatiewet
Gezamenlijk persbericht: Omgevingsdiensten en datacenters tekenen gezamenlijke aanpak voor energiebesparing servers
