Niemand is gebaat bij een 5G-hype
De afgelopen maanden is er een levendig debat rondom 5G op gang gekomen. Binnen de digitale sector stond deze nieuwe generatie mobiele infrastructuur al langer op de agenda, nu mengen ook media, politici en burgers zich steeds nadrukkelijker in de discussie. Dat is positief, want een goede digitale infrastructuur is een belangrijk onderdeel van onze digitaliserende samenleving. Eerlijkheid over de kansen en uitdagingen die 5G met zich meebrengt, en de investeringen die dit vraagt, zijn fundamenteel voor deze discussie. En juist op dat vlak lijkt er aan beide kanten van het spectrum een hijgerige sfeer te ontstaan.
De digitale sector speelt daar zelf ook een rol in. Het is heel verleidelijk om 5G te koppelen aan futuristische droombeelden vol slimme akkers en zelfrijdende auto’s. Aan de andere kant van het spectrum staan de mensen die zich zorgen maken over hun gezondheid en fysieke omgeving. Zij hebben geen boodschap aan toekomstvisies en willen meer aandacht voor bestaande bezwaren. Wie beide kanten aanhoort zou denken dat 5G een revolutionaire technologie is die onbekende nieuwe risico’s met zich meebrengt. De werkelijkheid is een stuk minder spannend.
In de eerste plaats is 5G een noodzakelijke vernieuwing van de bestaande infrastructuur. De afkorting staat voor 5th Generation, de nieuwe generatie apparatuur die de bestaande 4G en 3G netwerken op gaat volgen. We zijn eraan gewend om Netflix te kijken in de trein en Spotify te luisteren in de auto. Tegelijkertijd wordt hetzelfde netwerk gebruikt voor communicatie tussen hulpverleners, het managen van grote events en de bewaking van industriële processen. Alleen met de stap naar 5G kunnen de netwerken de betrouwbaarheid en kwaliteit garanderen om al deze soorten gebruik naast elkaar te laten bestaan. Dat vraagt grote investeringen voor de vernieuwing van de netwerken.
Ook de angstbeelden die vaak gepaard gaan met nieuwe technologie zijn niet nieuw. Afgelopen weken stonden media vol met berichten over vermeende bomenkap om ruimte te maken voor 5G, straten vol met 5G-kastjes en zorgen over straling. Ook hier geldt, de stap van 4G naar 5G is geen revolutie maar een evolutie. Er wordt wereldwijd en in Nederland al jaren onderzoek gedaan naar de effecten van elektromagnetische straling. Dit is het soort straling dat we kennen van 3G en Bluetooth tot WiFi en 5G. Er zijn strenge Europese regels waarvoor aangetoond is dat er geen effecten op de volksgezondheid zijn als de netwerken daar onder blijven. We kunnen in Nederland nog meerdere keren verdubbelen in gebruik zonder maar in de buurt van de normen te komen.
Dit alles laat zien dat er komende tijd veel werk te verzetten is. De keuzes die het Kabinet komende maanden maakt zijn cruciaal. 5G vraagt veel investeringen van een sector waar de opbrengsten de laatste jaren nauwelijks groeien. Om te kunnen investeren in landelijk dekkende netwerken van hoge kwaliteit is geld nodig. Wanneer dat geld wordt uitgegeven in veilingen om frequenties voor 5G te bemachtigen kan dit niet worden geïnvesteerd in de netwerken. Recente veilingen van 5G frequenties in Italië en de nog lopende veiling in Duitsland zijn wat ons betreft voorbeelden hoe het niet moet.
Wat nu nodig hebben is verstandig beleid en goede samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven om de overlast voor burgers te beperken. Iedereen is gebaat bij een gezonde dosis realisme en feitelijke informatie. Zo kunnen we vooruit met de zekerheid van 5G-realisme en laten we de angsten en droombeelden van de hype achter ons.
Deze opinie van Lotte de Bruijn is gepubliceerd in het Algemeen Dagblad van zaterdag 4 mei.
Het laatste nieuws
Cyberbeveiligingswet (NIS2) naar Tweede Kamer verzonden, inwerkingtreding in 2026
Val kabinet-Schoof zorgt voor onzekerheid over digitaliserings-beleid
Samen maken we digitalisering toekomstbestendig en mens-gericht
De NAVO-top in Den Haag: Een cybersecurity uitdaging voor heel Nederland
