Drie aandachtspunten voor de aankomende Europese AI-Act
De Commissie Digitale Zaken van de Tweede Kamer debatteert vanmiddag over nieuwe Europese wetgeving voor kunstmatige intelligentie. Europese regeringen gaan de komende tijd hun input geven op het huidige wetsvoorstel. Wij hebben drie punten van aandacht die minister Adriaansens mee kan nemen naar Brussel.
Wat is de AI-Act?
De Europese wet over kunstmatige intelligentie (AI-Act) is bedoeld om bedrijven en organisaties te helpen betrouwbare AI-oplossingen op de markt te brengen. Dit is belangrijk om vertrouwen te creëren in de technologie, aangezien de technologie een steeds belangrijkere rol speelt. Naar verwachting zal het Europese Parlement in maart akkoord gaan met het voorstel, waarna de regeringen van Europese lidstaten aan zet zijn. De wet zou eind van het jaar definitief moeten zijn. De AI-Act is echter een complex wetsvoorstel, waarmee een nieuw kader wordt gecreëerd op het snijvlak van traditionele ICT-product compliance en de bescherming van grondrechten. Implementatie zal een uitdaging zijn, vooral voor Mkb-bedrijven, omdat deze zich op onbekend terrein zullen begeven. Wij hebben concreet drie punten van aandacht, waarvan we hopen dat ze aan bod zullen komen in het Kamerdebat en dat ze meegenomen zullen worden in de inbreng van onze minister in Brussel.
1. Kosten voor het mkb
Een rapport van de Europese Commissie schat dat de nalevingskosten voor het op de markt brengen van één AI-product voor een mkb-bedrijf met 50 werknemers kunnen oplopen tot meer dan €300.000. Dit is zonder rekening te houden met extra kosten zoals juridische kosten, enz. En de studie is ook alweer bijna 2 jaar oud en dus er moet ook rekening gehouden worden met inflatie. Dit betekent dat naleving van de AI-Act voor sommige bedrijven nog hoger zullen zijn dan het onderzoek inschat. Voor het MKB zijn dit soort kosten erg hoog of zelfs niet te dragen.
2. Regulatory sandboxes en Compliance sandboxes
We raden we aan om in te zetten op “regulatory sandboxes” en “compliance sandboxes”. Dit zijn praktische proeftuinen waar bedrijven – onder toezicht van de overheid – kunnen experimenteren met AI. Zulke proeftuinen helpen om de technische, organisatorische en juridische knelpunten te kunnen detecteren en oplossen. Dit zorgt dat verplichtingen uitvoerbaar zijn, ook als we jaren verder zijn en technologische ontwikkelingen ons hebben gebracht wat we nu nog niet kunnen voorzien. Hierdoor wordt ook een soepele implementatie voor bedrijven, met name MKB, gewaarborgd. Het is daarnaast belangrijk om de juiste verantwoordelijkheden aan de juiste actoren in de AI-waardeketen te geven. Dit zorgt voor efficiëntie en voorkomt frustratie en dit kan bijdragen aan vertrouwen in de technologie en innovatie. Proeftuinen helpen om in de praktijk uit te vinden hoe verantwoordelijkheden het beste verdeeld kunnen worden.
3. Sectoraal toezicht
Het toezicht op AI is van groot belang voor Nederland. NLdigital vindt, net als werkgeversorganisatie VNO-NCW en MKB-Nederland, een nieuwe autoriteit geen goed idee en ziet meer in sectoraal toezicht zoals bij cybersecurity. Een speciale Raad kan samenwerking tussen toezichthouders regelen en optreden bij escalatie. Advies van experts uit wetenschap, publieke en particuliere organisaties is nodig voor goed toezicht.
Wat doet NLdigital rond de AI-act?
We gaan het debat in de Tweede Kamer vanmiddag natuurlijk op de voet volgen. Daarnaast volgen we het proces in Europa en zullen we onze aandachtspunten onder de aandacht blijven brengen. Als de wet definitief is, maken we een analyse van de impact op onze sector en zullen we tips en tools ontwikkelen die bedrijven helpen om straks aan de nieuwe regels te voldoen. Wil je op de hoogte blijven van de ontwikkelingen rond de AI-Act? Meld je aan voor onze Politieke Update! Je krijgt dan elke week een overzicht van actuele ontwikkelingen uit Den Haag en Brussel in je inbox.
Het laatste nieuws
Cyberbeveiligingswet (NIS2) naar Tweede Kamer verzonden, inwerkingtreding in 2026
Val kabinet-Schoof zorgt voor onzekerheid over digitaliserings-beleid
Samen maken we digitalisering toekomstbestendig en mens-gericht
De NAVO-top in Den Haag: Een cybersecurity uitdaging voor heel Nederland
