Wet DBA voorlopig opgeschort, wat nu?

Ben je zzp’er, opdrachtgever van zzp’ers of intermediair, dan zal het je niet zijn ontgaan. De handhaving van de nieuwe Wet DBA, waarover wij al een aantal voorlichtingsbijeenkomsten gaven, is opgeschort tot juli 2018.

In de praktijk bleek dat bedrijven minder snel zelfstandigen inhuren. Uit een enquête van Nederland ICT onder haar leden blijkt ook dat het moeilijker is geworden zelfstandigen te contracteren. Onvoldoende zekerheid over de te gebruiken modellen, ofwel onzekerheid in zijn algemeenheid spelen veel opdrachtgevers parten. De nieuwe wetgeving heeft een negatieve invloed op het werken met zelfstandigen in de ICT. De vraag die nu boven de ICT-markt hangt is: wat betekenen de laatste geluiden uit Den Haag voor onze sector?

Ondanks wat vele reacties doen vermoeden is de wetgeving niet van de baan. De Wet DBA blijft de wet en daarmee wordt iedere zelfstandige en opdrachtgever geacht zich daaraan te houden. Gedurende de opschorting van de handhaving gaat het kabinet aan de slag met de duiding van de criteria ‘vrije vervanging’ en ‘gezagsverhouding’, cruciale elementen voor het bepalen van de status van een arbeidsrelatie. Deze resultaten moeten er liggen voorafgaand aan het volgende regeerakkoord, zodat een nieuw kabinet hiermee aan de slag kan.

Een belangrijk aandachtspunt in de tussentijd is dat op de opschorting van de handhaving een duidelijke uitzondering gemaakt wordt door de Belastingdienst. Vanaf 1 mei 2017 zal de Belastingdienst starten met een repressief handhavingsbeleid voor de groep ‘evident kwaadwillenden’. Waarschijnlijk is hiervoor gekozen om misstanden door totale afwezigheid van handhaving te voorkomen. Het begrip kwaadwillend wordt als volgt gedefinieerd: Kwaadwillend is de opdrachtgever of opdrachtnemer die opzettelijk een situatie van evidente schijnzelfstandigheid laat ontstaan of voortbestaan, omdat hij weet – of had kunnen weten – dat er feitelijk sprake is van een dienstbetrekking (en daarmee een oneigenlijk financieel voordeel behaalt en/of het speelveld op een oneerlijke manier aantast).

Deze definitie maakt dus nog steeds niet duidelijk wanneer je als opdrachtgever fout zit. Er blijft ruimte voor interpretatie. Onze conclusie is dan ook dat contracten en werkwijzen conform de Wet DBA moeten worden aangepast. We adviseren zzp’ers en opdrachtgevers gebruik te maken van een modelovereenkomst. Daarnaast heeft de staatssecretaris de Belastingdienst opgeroepen zich coachend op te stellen ten aanzien van opdrachtgevers en opdrachtnemers. Contact opnemen met de Belastingdienst bij twijfel is daarom mogelijk. Stel je liever eerst je vraag aan Nederland ICT, dan kan dat via onze Helpdesk Juridisch.

Update feb. 2018: De handhaving van de wet DBA is opnieuw uitgesteld: tot 1 januari 2020 krijgen opdrachtgevers en zzp’ers geen naheffingen en boetes als achteraf wordt geconstateerd dat sprake is van een dienstbetrekking. Vanaf 1 juli 2018 wordt wel de handhaving bij kwaadwillenden uitgebreid. Dit valt te lezen in een kamerbrief van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de staatssecretaris van Financiën.

Update: Op 22 mei 2017 heeft een interdepartementale ambtelijke werkgroep een onderzoek gepubliceerd naar de regels voor werknemers met een arbeidsovereenkomst en zzp’ers. De werkgroep schetst op basis hiervan 10 varianten voor het beleid ten aanzien van arbeidsrelaties. Het vervolg in het DBA-dossier is afhankelijk van de keuzes die het nieuwe kabinet maakt. Nederland ICT houdt de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten.