Voorstel hoofdlijnen KlimaatAkkoord biedt kansen voor digitale oplossingen
Dinsdag 10 juli heeft Ed Nijpels het voorstel voor hoofdlijnen van het KlimaatAkkoord aangeboden aan minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat. In dit voorstel zijn op vijf sectortafels plannen uitgewerkt die moeten bijdragen aan het behalen van 49% CO2-reductie in 2030 en 95% in 2050, met daarbij het Parijs Akkoord (opwarming aarde beperken tot maximaal 2 graden) in het vooruitzicht. Het is mooi dat blijkt dat de klimaatambities zelf niet meer ter discussie staan, al blijft de uitwerking van de plannen een uitdaging. Digitalisering komt in de plannen van diverse tafels terug, al is ook daar nog verdere uitwerking nodig.
ICT-sector hard op weg naar klimaatneutraal
Nederland ICT staat achter dit ambitieuze KlimaatAkkoord en streeft zelf naar een klimaatneutrale ICT-sector in 2030. Daarvoor blijft ontkoppeling van het energiegebruik van de sterke datagroei belangrijk in combinatie met voldoende betaalbaar aanbod van duurzame energie. Met de aansprekende resultaten in het huidige MJA3-convenant is de sector al op de goede weg. Daarnaast biedt de ICT-sector veel slimme oplossingen om relatief goedkoop energie en CO2 te besparen in andere sectoren én maakt digitalisering het nieuwe duurzame energiesysteem mogelijk.
Industrie: ICT zorgt voor CO2-reductie in de keten en voor efficiencyverbetering
Wij zijn direct betrokken bij ontwikkelingen aan de industrietafel. Na de zomer wordt hier doorgesproken over het vervolg van de meerjarenafspraken met de industrie. Binnen de industrie heeft de ICT-sector een bijzondere positie omdat ze zelf nauwelijks directe CO2-emissie heeft. De vraag naar duurzaam opgewekte elektriciteit, aanbod van restwarmte en hergebruik van grondstoffen zijn gedeelde thema’s. De industrietafel benoemt daarnaast terecht dat digitalisering kansen biedt voor efficiencyverbetering en flexibilisering in de totale industrie.
Mobiliteit: Schoner, slimmer en anders door ICT
Ook aan de mobiliteitstafel is er duidelijk aandacht voor de kansen van digitalisering, onder het motto ‘schoner, slimmer, anders’. Zowel voor logistieke optimalisatie, als voor mobiliteitsdiensten zal ICT een cruciale rol spelen en bijdragen aan de energiebesparing en CO2-reductie.
ICT faciliteert ook anders en meer flexibel werken en reizen. Via de platforms Beter Benutten en Anders Reizen geven de grote (ICT-)werkgevers het goede voorbeeld met een top 10 van maatregelen voor koplopers. Met de uitrol van smart charging gaan elektrische auto’s die slim laden een rol spelen in het slimme energiesysteem.
Gebouwde omgeving: ICT maakt gebouwen zuiniger en duurzamer
Nederland staat aan de vooravond van een enorme verbouwing van 7 miljoen huizen en 1 miljoen gebouwen. De nadruk ligt nu op vooral zuinige gebouwen en het gebruiken van duurzame warmte. Wat ons betreft moet er meer aandacht zijn voor goede monitoring en slimme aansturing, omdat daarmee de energievraag beperkt kan worden en kan worden afgestemd op het variabele aanbod in een slim energiesysteem.
Twee voorbeelden: In 2019 worden Regionale Energie Strategieën opgesteld voor duurzame energieproductie, restwarmtebronnen en behoefte aan infrastructuur en gemeenten geven uiterlijk 2021 in een Transitievisie Warmte aan welke wijken op welke manier zullen verduurzamen. Goede data over vraag en aanbod van energie is bij het opstellen van deze plannen cruciaal.
De voorgenomen verschuiving van energiebelasting van elektra naar gas zal de businesscase voor duurzame warmtebronnen verbeteren. Naar aanleiding van de verkenning naar restwarmte van datacenters worden datacenters momenteel toegevoegd aan de nationale warmte-atlas. Ook voor de landbouwtafel, en in het bijzonder de glastuinbouw-sector, hebben de datacenters restwarmte in de aanbieding.
Elektriciteit: ICT zorgt voor benodigde flexibiliteit
De elektriciteitstafel heeft de schone taak de andere tafels te voorzien van voldoende betaalbare duurzame energie en een robuust slim energiesysteem dat de pieken en dalen in het variabele aanbod kan opvangen. Voorstel is dat het aanbod van duurzame elektriciteit in 2030 zeven keer zo groot is als op dit moment. In het versnellingspakket gaat het om 120TWh, ongeveer net zoveel als Nederland vandaag in totaal aan elektriciteit gebruikt.
Het totale elektriciteitsgebruik zal echter ook toenemen door de extra vraag van de andere tafels door elektrificatie en groei door bijvoorbeeld de vestiging van nieuwe datacenters. Het slimme elektriciteit systeem van de toekomst zal de grotere variatie in aanbod en vraag moeten opvangen met meer flexibiliteit in de vorm van vraagsturing, opslag, interconnectie en systeemintegratie. Hier wordt na de zomer over doorgesproken.
Plannen KlimaatAkkoord en Digitaliseringsstrategie moeten matchen
Om al deze kansen die digitalisering biedt voor de energietransitie maximaal te benutten, is het van belang dat de initiatieven, uit de vorige maand door staatsecretaris Keijzer gepubliceerde Digitaliseringsstrategie, goed aansluiten op de plannen van de diverse tafels van het KlimaatAkkoord. Andersom geeft het momentum en het belang van het KlimaatAkkoord aan hoe maatschappelijk relevant de initiatieven uit de Digitaliseringsstrategie zijn, zoals Smart Cities, Smart Mobility, Smart Energy en Smart Industry. Deze initiatieven kunnen enorme versnelling en impact krijgen als we als sector in staat zijn op project- en op sectorniveau duidelijk te maken hoe onze ICT-oplossingen concreet bijdragen aan de doelen van het KlimaatAkkoord.
Digitalisering biedt volop kansen
De komende maanden wordt het voorstel KlimaatAkkoord aangescherpt, waarna er eind 2018 een definitief KlimaatAkkoord wordt gepresenteerd. Uit bovenstaande analyse blijkt dat de sectortafels in dit voorstel al de nodige kansen van digitalisering in de energietransitie zien, al is verdere uitwerking nodig. In dit kader is het interessant om de thema-website Digitaal Duurzaam te raadplegen. Deze website geeft een overzicht van projecten vanuit de sector en legt in drie animaties eenvoudig uit hoe digitalisering bijdraagt aan de energietransitie en wat de sector zelf doet. Heb je ook een ICT-oplossing die bijdraagt aan energiebesparing of het energiesysteem van de toekomst mogelijk maakt? Laat het ons weten!
