Column Lotte de Bruijn: ‘Knaagdieren’
Begin dit jaar gaf onderzoeker Cris Thomas een presentatie op een Amerikaanse conferentie over cybersecurity. Hij heeft onderzocht wat de belangrijkste oorzaak is van storingen in netwerken in de afgelopen jaren. Op nummer één stonden geen Russische hackers of ddos’ende tieners, maar… eekhoorns! Het geknaag van de beestjes aan kabels en stroomdraden zorgde voor verreweg de meeste schade aan de digitale infrastructuur.
Nu hebben we – in tegenstelling tot de VS – onze kabels doorgaans keurig onder de grond zitten. Knagende eekhoorns zullen bij ons dus weinig schade aan kunnen richten. Maar ik vind het wel een mooi voorbeeld van hoe risico’s soms uit onverwachte hoek komen. Het is al vaak gezegd: cybersecurity is zo sterk als de zwakste schakel. In de digitale economie is alles met elkaar verbonden. Dat betekent dat samenwerking cruciaal is.
In de praktijk komt dat neer op heel veel afspraken maken en informatie delen. Dat is wat minder spannend dan verhalen over geavanceerde cyberwapens en slinkse cybercriminelen, maar wel minstens zo relevant. Nederland ICT zegt al jaren dat goede cybersecurity bij de basis begint. Wat is het gewenste niveau van beveiliging? Wie is verantwoordelijk voor onderhoud en updates? Wat zijn de procedures bij beveiligingsincidenten? Te vaak hebben bedrijven niet goed over deze vragen nagedacht.
Daarom heeft de Cyber Security Raad (CSR) een handreiking gemaakt voor bedrijven op het gebied van digitale veiligheid. Nederland ICT heeft een zetel in de CSR en heeft meegewerkt aan de handreiking. Het document staat vol nuttige informatie, praktijkvoorbeelden en handige checklists. Ik hoop dat ondernemers er hun voordeel mee doen en met een aantal quick wins hun security verbeteren.
Maar er is meer dat knaagt aan de digitale economie. Zo valt er in de digitale dienstverlening van onze overheid ook nog veel te verbeteren. Dat bleek toen ik probeerde iemand te machtigen om namens mij te stemmen. De week van de Tweede Kamerverkiezingen zat ik in het buitenland, dus ik moest mijn stem door iemand anders laten uitbrengen. En dat blijkt een bijzonder omslachtig proces te zijn.
Degene die ik wilde machtigen woonde namelijk in een andere gemeente. Om de machtiging te geven moest ik een formulier downloaden, printen, invullen en ondertekenen. En dan had ik de keuze om hem te scannen en te mailen, met de post te versturen of zelf langs te brengen. Wat een verspilling van energie, inkt, tijd en moeite! Waarom kan dit niet volledig digitaal? De technologie is er. Al lang.
Dan heb ik het nog niet eens over het stemmen zelf. Ook tijdens deze verkiezingen klonk van alle kanten de roep om digitaal stemmen in te voeren. Een ambitie die ik alleen maar toe kan juichen. Op z’n minst het tellen van de stemmen zou digitaal moeten kunnen. Maar laten we ook hier bij de basis beginnen en zorgen dat burgers andere, meer eenvoudige processen makkelijk digitaal kunnen uitvoeren. Ook dat lijkt me een kwestie van goede afspraken maken en informatie delen. Als het helpt schrijf ik er graag een handreiking voor.
Deze column verscheen eind april in ICT Magazine.
