Column Lotte de Bruijn: ‘Gemiste kans’
Maar over digitalisering wordt in de Troonrede met geen woord gerept. Dat is op z’n zachtst gezegd opvallend. We zien om ons heen dat er een transitie met grote impact plaatsvindt. Je mag toch verwachten dat de politiek, het kabinet voorop, een visie ontwikkelt met wat het antwoord van onderwijs en arbeidsmarkt hierop moet zijn. Bij banken verdwijnen duizenden banen vanwege digitalisering. De noodzakelijke aanpassingen in het onderwijs worden doorgeschoven naar het volgende kabinet. Toch weten we nu al dat we jongens en meisjes opleiden voor beroepen die straks niet meer bestaan. Elk jaar dat we wachten met maatregelen, wordt de uitdaging groter.
Ik vind het eerlijk gezegd zorgwekkend dat het kabinet van mening is dat het goed bezig is. In de begroting van minister Kamp van Economische Zaken valt namelijk te lezen dat het kabinet de digitalisering van de economie over de volle breedte in haar beleid heeft geïntegreerd. Als dat inderdaad zo is, wordt dat voor de buitenwereld met succes geheim gehouden. Natuurlijk gebeurt er al veel op tal van beleidsterreinen. Maar als we volop willen profiteren van de kansen die digitalisering biedt, zouden we extra gas kunnen geven. Door te versnellen kunnen we uitlopen op andere landen.
Neem eHealth, laten we daar een speerpunt van maken. We zien de kosten van de gezondheidszorg stijgen en dus is het nodig om samen werk te maken van efficiëntere oplossingen. Ik weet dat minister Schippers van Volksgezondheid positief staat over de kansen van eHealth maar er zal nog heel wat moeten gebeuren om iedereen in de sector mee te krijgen. Daarbij mogen we de patiënt zeker niet vergeten. Er valt een bevlogen verhaal te vertellen over de mogelijkheden van bio-informatica, over voorzieningen die het mogelijk maken dat mensen langer thuis blijven wonen, waarbij ziektes door zelfdiagnose sneller worden herkend en effectiever kunnen worden bestreden. Digitalisering krijgt dan een heel andere lading dan de associatie met het verlies van banen. Een dergelijk toekomstgericht verhaal is er ook voor andere sectoren, zoals op het gebied van mobiliteit en energievoorziening.
Digitalisering is niet iets dat ons overkomt, maar is iets waar we sturing aan kunnen geven. Dat geldt voor bedrijven en dat gaat ook op voor het kabinet. Wat dat betreft zijn de komende verkiezingen een belangrijk moment. Het is geen sinecure om een regeerakkoord te sluiten voor een periode van vier jaar. In het digitale tijdperk is vier jaar best heel lang. Nederland zal er in 2021 echt anders uitzien dan nu. Er zullen bedrijven succesvol zijn, die nu nog niet zijn opgericht. Andere bedrijven zullen wellicht verdwenen zijn.
Dinosaurussen zagen de meteorietinslag, die volgens wetenschappers hun einde inluidde, niet aankomen maar dat kunnen wij niet zeggen van de digitale transformatie. Wat er staat te gebeuren, valt niet te voorspellen, maar wel te beïnvloeden. Politieke partijen hebben nu de kans om in hun verkiezingsprogramma’s te laten zien hoe zij denken vorm te geven aan Nederland. De Troonrede was een gemiste kans, maar de politiek kan alsnog scoren met verkiezingsprogramma’s en het regeerakkoord. Ik ben benieuwd.
Deze column is verschenen in oktober 2016 in ChannelConnect.
