Brexit, kans of bedreiging voor ICT in Nederland?

Wat voor ICT-bedrijven in Nederland en de rest van Europa precies de kansen en bedreigingen van de Brexit zijn, hangt sterk af van de uitkomst van deze onderhandelingen. Toch kunnen we nu al in grote lijnen twee relevante ontwikkelingen schetsen.

In de eerste plaats zal een vertrek van het VK uit de EU gevolgen hebben voor de data-uitwisseling tussen bedrijven aan beide kanten van het Kanaal. Op dit moment is er veel discussie over de data-uitwisseling tussen Europa en de VS en het nieuwe Privacy Shield-verdrag dat dit moet regelen. De kritiek op het verdrag richt zich vooral op de capaciteiten voor massasurveillance en het gebruik daarvan door de NSA. In het VK heeft GCHQ, de Engelse versie van de NSA, een nog groter mandaat. Omdat de Britten momenteel nog lid van de EU zijn en nationale veiligheid buiten de competentie van de EU valt, is er nu geen mogelijkheid om iets over de toegang tot gegevens van GHCQ te zeggen. Na een Brexit vervalt deze belemmering. Ook het VK zal dan een Privacy Shield-achtige regeling met de EU moeten treffen. Voor ICT-bedrijven met activiteiten in zowel Nederland als het VK zal daar in ieder geval een periode van juridische onzekerheid aan vooraf gaan.

De Brexit biedt mogelijk ook kansen. Het valt niet te verwachten dat Britse bedrijven in dezelfde mate toegang zullen houden tot de Europese markt. Met name over de grote Engelse financiële sector is de afgelopen tijd veel geschreven: het zou voor financiële dienstverleners aantrekkelijk zijn om te verhuizen naar een land binnen de EU. Amsterdam staat hoog in de lijstjes met alternatieven voor de Londense City. Nederland heeft een goed vestigingsklimaat voor internationale bedrijven: we hebben hier de digitale infrastructuur, we spreken de taal en zijn internationaal georiënteerd. De komst van grote financiële dienstverleners is met name interessant voor de opkomende fintech-sector in Nederland. Zij zien het aantal potentiële klanten en partners voor nieuwe toepassingen dan aanzienlijk groeien.

Wat de kansen en bedreigingen ook zullen zijn: de Brexit toont opnieuw aan dat de groei van de digitale economie in Nederland niet los gezien kan worden van bredere ontwikkelingen in Europa. Nederland ICT houdt daarom de gebeurtenissen in Brussel nauwgezet in de gaten. Op EU-niveau zijn we aangesloten bij Digital Europe en bij EuroISPA. Via deze twee organisaties, maar ook via directe contacten met de Brusselse beleidsambtenaren, Europarlementariërs en Commissieleden dragen we bij aan de beeld- en meningsvorming met betrekking tot noodzakelijke en (vaak ook) overbodige regulerings- en wetgevingstrajecten.

Brussel bepaalt voor een groot gedeelte de Nederlandse agenda met betrekking tot datarichtlijnen, netneutraliteit, privacy, security, infrastructuur en milieu. Nederland ICT ziet het als haar taak om niet alleen bij de implementatie van deze regelingen in Nederland betrokken te zijn, maar ook in het ontwerp en beslistraject dat daar in Brussel aan vooraf gaat.