De Europese Commissie werkt aan een opvolger voor de huidige E-commerce Richtlijn. Deze Europese regels voor online dienstverlening zijn al bijna twintig jaar oud en vormen een belangrijke basis voor de bloei van de digitale economie. De herziening van de E-Commerce Richtlijn is zowel van belang voor de grote spelers op de markt, als voor het mkb. Eerder hebben we in een gezamenlijke brief onze visie gedeeld en met resultaat.

Eind vorig jaar hebben we in een gezamenlijke brief van Europese branchevertegenwoordigers uiteengezet waarom het schadelijk zal zijn voor de vrijheid van burgers, innovatie en economische groei als de E-Commerce Richtlijn wordt aangepast langs de lijn van de meer conservatieve landen als Duitsland en Frankrijk, die meer verantwoordelijkheid bij digitale bedrijven willen leggen. Deze brief heeft zin gehad!

Publicatie D9+

Op de website van de Poolse regering is recent een publicatie verschenen van D9+ (Europese kopgroep van negen landen uit Noord-, Midden- en Oost-Europa die vooroplopen op het vlak van digitalisering en het denken over wetgeving in het digitale tijdperk). Deze publicatie is de uitwerking van de ontmoeting die de Europese kopgroep heeft gehad in Polen eind vorig jaar. Hier stond onder meer de vernieuwing van de E-Commerce Richtlijn (‘Digital Services Act’) op de agenda. In de publicatie zet de D9+ uiteen dat het technologisch landschap significant is veranderd door de uitbreiding en diversiteit van nieuwe digitale businessmodellen en – diensten. Duidelijk is geworden dat de huidige E-Commerce Richtlijn niet meer overal in voorziet. Hoe het technologisch landschap er nu uitziet, hebben ze ten slotte twintig jaar geleden niet kunnen overzien.

De technologische ontwikkelingen hebben in de loop der jaren geresulteerd in een lappendeken van nationale en EU-wetgeving die de eenheid van de Europese markt ondermijnt. De D9+ onderstreept het belang van innovatieve digitale diensten om te kunnen ontplooien en van kleine spelers om te kunnen groeien. We ondersteunen dit als NLdigital hartgrondig. Voor het mkb is dit van levensbelang, daarom zijn we ook voorstander van het behoud van het ‘land van herkomst’-principe (‘Country of Origin’), de aansprakelijkheidsuitzondering voor internet tussenpersonen en het tegengaan van een algemene monitoringsplicht.

Betrokkenheid relevante stakeholders

Voor een sterke Europese concurrentiepositie op de wereldmarkt is een update van de E-Commerce Richtlijn nodig. De D9+ stelt als voorwaarde dat een herziening van de E-Commerce Richtlijn gebaseerd moet worden op feiten en betrokkenheid van alle relevante stakeholders. NLdigital draagt hier dan ook graag aan bij, zowel op Europees als nationaal niveau. We vinden het van belang dat er enerzijds rechtszekerheid wordt gecreëerd en anderzijds dat regulering voldoende ruimte laat voor innovatie en groei. NLdigital maakt zich dan ook sterk voor elementen van zelfregulering, zodat snel gereageerd kan worden op nieuwe technologische ontwikkelingen. De afgelopen twintig jaar heeft zelfregulering geleid tot diverse initiatieven en heeft als grote voordelen dat het adaptief is, praktisch uitvoerbare handvatten biedt en doeltreffend is. Allemaal elementen die zorgen voor een groot draagvlak in de markt.

Behoud Kernprincipes

De D9+ onderstreept dat de bestaande E-Commerce Richtlijn een belangrijke stap heeft betekend voor een goed functionerende Europese markt en dat bij een herziening de volgende belangrijke kernprincipes behouden moeten worden:

1. ‘Country of Origin’ (wat er kort gezegd op neer komt dat de digitale dienstverlener onderworpen is aan het recht van het land waar de onderneming gevestigd is). Dit principe maakt het voor het mkb mogelijk om uit te breiden en snel op te schalen zonder dat ze hun dienst moeten aanpassen aan een lappendeken van nationale wet- en regelgeving van 27 verschillende lidstaten. Net als de D9+ zijn wij van mening dat dit principe in belangrijke mate heeft bijgedragen aan de Europese economische ontwikkeling;
2. Aansprakelijkheidsuitzondering voor internet tussenpersonen. De E-Commerce Richtlijn zorgt ervoor dat internet tussenpersonen niet aansprakelijk zijn voor het gedrag van hun gebruikers, mits de tussenpersonen de benodigde maatregelen nemen zodra ze kennis hebben van specifiek inbreuk makend gedrag van gebruikers. Zo wordt vastgehouden aan het principe dat gebruikers zelf verantwoordelijk blijven voor hun eigen gedrag. We zijn, net als de D9+, van mening dat deze bepaling er mede voor zorgt dat het internet een vrije omgeving blijft voor iedereen;
3. Geen algemene monitoringsplicht voor digitale dienstverleners. Net als D9+ zijn we van mening dat vrijheid van meningsuiting en toegang tot informatie gewaarborgd moeten worden. Een algemene monitoringsplicht zou betekenen dat alle content moet worden gecontroleerd om te voorkomen dat content wordt gepost die inbreuk maakt op iemands auteursrechten of op een andere manier onrechtmatig is. Het grote gevaar van een algehele monitoringsplicht is dat de kans aanzienlijk is dat dit tot censuur leidt; dat uit angst voor boetes, meer content wordt geweerd dan nodig. De huidige praktijk van ‘notice & takedown’ zorgt volgens ons voor een betere balans.

Publicatie Digital Europe

We zijn een voorstander van een herziening van de E-Commerce Richtlijn ter bevordering van een goed functionerende Europese markt waarin technische bedrijven kunnen groeien en wereldwijd concurrerend kunnen zijn. Hierbij staat voorop dat de kernprincipes behouden worden en dat de herziening gebaseerd wordt op feiten en er voldoende ruimte is voor consultatie van relevante stakeholders. Gedragen en praktisch uitvoerbare wetgeving is immers essentieel. Zie in dit verband ook de publicatie van Digital Europe over de Digital Services Act waaraan NLdigital een belangrijke bijdrage heeft geleverd.

In deze publicatie hechten we, naast het belang van de bovengenoemde kernprincipes, aan het introduceren van een bepaling die voorkomt dat het treffen van vrijwillige maatregelen door internet tussenpersonen afdoet aan de eerdergenoemde kernbeginselen. Ook stellen we voor dat het huidige regime van ‘notice & takedown’ wordt gehandhaafd met de aanvulling dat een notificatiemelding een bepaald minimum aan informatie zou moeten bevatten die de internet tussenpersoon in staat stelt snel de benodigde ‘takedown’ maatregelen te treffen, zonder dat kostbare tijd wordt verspild aan het boven water krijgen van die essentiële informatie.