Onderwijs Archieven

22 mei 2023

Uitgaven kabinet blijven achter bij ambities voor digitale banen

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat constateert terecht dat Nederland in 2030 één miljoen digitaal geschoolden nodig heeft. Op 25 mei debatteert de Tweede Kamer over het Actieplan Groene en Digitale banen dat hiervoor moet zorgen. Wij vrezen echter dat dit aantal met de huidige inzet niet gehaald gaat worden. In een brief aan de Tweede Kamer zetten we op een rij wat er nodig is om dit wél te halen.

Probleem voor iedereen

Het tekort aan ICT’ers heeft niet alleen gevolgen voor de digitale sector, maar ook voor andere sectoren en de maatschappij als geheel. Het tekort aan ICT’ers is het grootste arbeidsmarkttekort en blijft chronisch groeien. De vraag naar digitale oplossingen neemt toe in alle sectoren, terwijl het aanbod van ICT-professionals achterblijft. Dit heeft impact op de digitalisering van Nederland en de productiviteitsverhoging in andere sectoren. Bovendien is er een tekort aan ICT-docenten, waardoor er minder opleidingscapaciteit is en het probleem structureel in stand blijft.

Wat is er nodig?

Om het tekort aan digitaal geschoold personeel aan te pakken moeten we inzetten op alle kansrijke initiatieven om de instroom te vergoten: meer diversiteit in de sector, omscholing en bijscholing bevorderen en internationaal talent aantrekken. Er zijn al vele initiatieven vanuit het bedrijfsleven en de maatschappij op dit vlak. Bijvoorbeeld scholingsprogramma’s als Codam en Make IT Work. Maar we hebben behoefte aan meer coördinatie en samenhang. In februari overhandigden we het Aanvalplan Chronisch Tekort ICT’ers aan minister Adriaansens, waarin we de ministeries vragen om steun om bewezen initiatieven op te schalen.

Het afschaffen van de STAP-regeling is wat dat betreft een grote stap achteruit. We hadden onze hoop gevestigd op een oproep vanuit de Tweede Kamer om de STAP gericht in te zetten voor krapteberoepen, waaronder in de ICT. Als STAP wordt afgeschaft, verdwijnen er honderden miljoenen uit het onderwijs die beschikbaar waren voor om- en bijscholing. Het kabinet zal dan ook met een goed alternatief moeten komen.

Verder zouden we graag zien dat het kabinet een visie maakt op banen die verdwijnen door verdergaande automatisering. Als we deze beroepen op tijd in beeld hebben, kunnen we ook tijdig inzetten op om- en bijscholing van mensen naar beroepen waar ze hard nodig zijn.

Tot slot zien we graag erkenning voor innovatieve opleiders. Er zijn mooie opleidingsinitiatieven die nu niet binnen de bestaande onderwijskaders vallen. Daardoor lopen ze kansen mis om op te schalen. We zien graag dat het kabinet een voorbeeld neemt aan Frankrijk (La Grande École du Numérique), waar ze een publiek-private samenwerking hebben om dit soort innovatieve opleidingen te accrediteren.

Consultant Wouter geeft kinderen les over User Experience

ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS

“Natuurlijk is de echte oplossing meer ICT-leraren. Toch vind ik het leuk om het bedrijfsleven en de kinderen dichter bij elkaar te brengen”, vertelt Wouter Vermeeren, Consultant Business Model Transformation bij Deloitte én gastdocent op de middelbare school via Co-Teach Informatica. “Ik had al best lang in mijn hoofd dat ik les wilde geven. Toen ik de oproep voor Co-Teach zag, heb ik me gelijk aangemeld.”

Waarom doe je mee aan Co-Teach Informatica?

“Voor mijn ‘normale’ werk zit ik vooral in kantoorgebouwen en ben ik met veel serieuze onderwerpen bezig. Een school is daar een mooie afwisseling op”, vertelt Wouter. “Ook vind ik het leuk om andere mensen te coachen en te helpen bij hun ontwikkeling. Juist bij kinderen is dit leuk, die zijn een stuk onvoorspelbaarder dan bijvoorbeeld mijn collega’s. Ook houd ik wel van hun humor, ik heb regelmatig moeten lachen bij het huiswerk en de presentaties. Buiten dat ik het met veel plezier doe, vindt mijn werkgever Deloitte het ook belangrijk dat medewerkers iets doen voor de maatschappij.”

Welke les geef je?

Co-Teach Informatica bestaat uit 12 modules in drie jaar. Gastdocenten uit het bedrijfsleven verzorgen een aantal van deze modules. Als gastdocent kan je kiezen uit onderwerpen, zoals programmeren of databases. Wouter: “Ik geef de module user-experience. De eerste vier weken breng ik de leerlingen theorie bij. Wat is UX en hoe herken je een goede gebruikerservaring? Ze moeten zelf een app helemaal ontleden.” Vervolgens leert hij ze ook hoe bedrijven die gebruikerservaring proberen te beïnvloeden. “Ik wil ze graag op een andere manier laten nadenken over hun eigen appgebruik. Ik geef ze bijvoorbeeld een inkijkje in hoe Facebook inspeelt op de hormoonhuishouding van hun brein.”

Zelf een app bouwen

Wouter: “Na de theorie gaan ze in vier weken zelf een app bouwen in Powerpoint. Met hyperlinks tussen de verschillende slides.” Het varieert wat de leerlingen maken. De één bouwt iets na, de ander verzint iets nieuws. “Een leerling heeft bijvoorbeeld een Marktplaats gemaakt waar je huiswerk kan aanbieden, zodat anderen dat tegen betaling gaan maken. Een andere leerling maakte een app waarmee je de scholen in je omgeving kan vergelijken, voor als je een schoolkeuze moet maken.”

Enthousiaste reacties van leerlingen

De leerlingen zijn erg geïnteresseerd in het werk dat Wouter doet. Ze vinden het leuk om ‘iemand uit het echte leven’ te spreken. En het onderwerp van zijn lessen roept interessante vragen op. “Een leerling vroeg of hij echt het risico loopt dat over 20 jaar de Chinese overheid weet wie hij is en wat zijn interesses zijn. En een ander vroeg of ze Chat GPT kan gebruiken voor de lessen, of leraren dit kunnen detecteren”, vertelt Wouter.

Hoe gaat het samenwerken met de vaste docent (co-teacher)

Wouter: “De samenwerking verloopt super soepel. Vooraf spraken we een keer af en heeft hij wat over de klas verteld. We maakten ook afspraken over onze dynamiek. Op lesdagen spreken we af in de lerarenkamer en gaan samen naar de klas toe. Van tevoren bespreken we bijvoorbeeld wie het huiswerk niet heeft ingeleverd.”

Hoe vullen jullie elkaar aan?

“Als ik bijvoorbeeld een vraag stel aan de klas die te moeilijk is, vertaalt hij de vraag door in de taal van de leerlingen. En als een leerling bijvoorbeeld een toets moet inhalen of een laptop van school heeft die niet werkt, regelt mijn co-teacher dit. Ik kan mij echt als expert opstellen.” De co-teacher doet ook de handhaving in de klas. “Het is een fijn gevoel dat hij kan ingrijpen als er iets gebeurt. Ik oefen er zelf ook mee natuurlijk, maar ik kan als gastdocent niet de eindverantwoordelijkheid dragen.”

Wat valt er tegen?

“Eigenlijk het enige dat ik vind tegenvallen is dat het steeds na acht weken ophoudt”, vertelt Wouter. “Ook was het wennen dat sommige leerlingen graag zo min mogelijk moeite willen doen voor opdrachten. En als je een instructie maakt, waarin je voor de duidelijkheid opschrijft waar het minimaal aan moet voldoen, zetten zij daar exact op in. Maar met foutjes in de uitwerking, kan het eindresultaat vervolgens best tegenvallen.” Gelukkig leerde hij zelf als student ooit in Korea over het motiveren van leerlingen door competitie in de klas. “Ik mag geen cijfers geven als gastdocent, dus ik organiseer een puntencompetitie. Punten voor deelopdrachten, de eindopdracht, je houding en gedrag. Leerlingen kunnen ook gratis punten krijgen als ze uit zichzelf hun werk presenteren voor de klas. Aan het einde van een module wint degene met de meeste punten een bioscoopkaart.”

Hoe heb je dit met je werkgever geregeld?

“Ik ben de avond voor een les zo’n twee uur aan het voorbereiden. Op de dag zelf moet ik twee keer een uur reizen en geef ik twee uur les. Ik mag dit van Deloitte in mijn normale werktijd doen. Ik werk elke dag een half uurtje extra, zodat mijn vrijdagmiddag vrij is voor Co-Teach”, vertelt Wouter.

Deloitte vindt Co-Teach Informatica heel belangrijk. Met de Deloitte Impact Foundation krijgen medewerkers de tijd en ruimte om zich pro bono in te zetten voor de maatschappij. Kijk hier hoe Deloitte het commitment om iets te doen voor de maatschappij afgeeft.

Raad je het anderen aan?

Wouter: “Ja zeker. Veel van mijn leeftijdsgenoten roepen dat ze iets voor de maatschappij willen doen. Maar ze vinden het heel moeilijk om daadwerkelijk die stap te zetten. Dit is een hele makkelijke manier om jouw steentje bij te dragen. Het is in de buurt. Je wordt goed begeleid. En het geeft super veel voldoening!”

Co-Teach Informatica iets voor jou?

Middelbare scholen en hun leerlingen staan te popelen om aan de slag te gaan met informatica. Maar de vraag naar docenten is al jaren groter dan het aanbod. Daarom steunt NLdigital het project Co-Teach Informatica. Zo willen we al in 2023 minstens 3000 extra leerlingen het vak informatica aanbieden.

Ben jij net zo’n enthousiaste IT’er als Wouter (en Hanneke en Klaas)? Of geef jij leiding aan IT’ers? Dan wil je misschien meer weten over het project Co-Teach Informatica. Bekijk de website of neem contact op.

Meer info over Co-Teach

16 februari 2023

Middelbare scholieren gaan aan de slag met Digitale Technologie

ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ONDERWIJS

Vorig jaar deden meer dan 180.000 middelbare scholieren eindexamen zonder een onderdeel digitalisering. Terwijl de wereld steeds digitaler wordt. “Alleen als je van jongs af aan onderwijs krijgt over digitalisering, kan je volwaardig meedoen”, vertelt Lotte de Bruijn, directeur van branchevereniging NLdigital en ambassadeur van de Human Capital Agenda ICT. Donderdag 16 februari lanceert zij samen met Pieter Moerman, directeur van Platform Talent voor Technologie, de nieuwe modules Digitale Technologie binnen het keuzevak Natuur, Leven en Technologie (NLT) op het NLT Jaarcongres.

Unieke lesstof

Moerman: “Met het vak NLT en de modules Digitale Technologie inspireren leraren hun leerlingen voor IT. Uniek is dat leerlingen ervaren wat je met digitale technologie kán in plaats van hoe die precies werkt.” Het vak behandelt bijvoorbeeld hoe je digitale opsporingstechnieken kunt gebruiken in forensisch onderzoek. Of hoe je bij akkerbouw droogte en de groei van gewassen meet, via bijvoorbeeld foto’s die door drones zijn genomen. Of hoe je inzicht krijgt in de verspreiding van fijnstof door die zelf met een sensor te meten. “We weten uit onderzoek dat we met deze contextrijke lesstof een grotere én meer diverse groep leerlingen kunnen inspireren voor IT”, vertelt Moerman.

Voor alle scholen

Ongeveer 40% van alle havo/vwo-scholen in Nederland biedt op dit moment het keuzevak NLT aan. Hun leerlingen kunnen vanaf nu de modules Digitale Technologie volgen. Pieter Hogenbirk, voorzitter van de Vereniging NLT: “We hebben de kernmodule Digitale Technologie, samen met leraren, publiek-privaat ontwikkeld. Dit betekent dat deze vrij beschikbaar is voor alle scholen, ook als ze NLT niet aanbieden.” Vooralsnog is NLT er alleen voor de bovenbouw havo/vwo. Maar de vereniging is gestart met het uitbreiden van de aanpak naar lagere klassen mavo, havo en vwo.

Goed nieuws

Minister Dennis Wiersma (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) is vorig jaar aan de slag gegaan met digitale geletterdheid in het onderwijscurriculum. De Bruijn: “Goed nieuws, maar het heeft lang geduurd. Daarom zijn we in 2019 zelf aan de slag gegaan samen met leraren, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven. We zijn trots op het resultaat, namelijk de gecertificeerde modules Digitale Technologie. Met onze opgedane kennis willen we het ministerie en scholen natuurlijk helpen bij het uitwerken van digitale geletterdheid.”

Samenwerking

De modules zijn ontwikkeld door de Vereniging NLT met steun van Platform Talent voor Technologie, NLdigital, Dutch Data Center Association, Dutch Cloud Community, CGI, IBM, Human Capital Agenda ICT, Nederlandse AI Coalitie, WisMon, Stichting Globe, Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO), Stichting Technasium, Vakvereniging I&I en het Outreachfonds van de Bètadecanen van de Nederlandse universiteiten.

Wil je meer weten?

Op de website van de Vereniging NLT kun je de basismodule Digitale Technologie downloaden. Ook kan je via deze website contact opnemen met leraren die met de modules hebben gewerkt.

14 juni 2022

Column Lotte de Bruijn: ‘Koploper krapte’

ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS

In deze column heb ik het regelmatig over de krapte op de arbeidsmarkt. Niet zonder reden, want voor onze sector is het vinden van medewerkers dé uitdaging. Al jaren. Toch ga ik het er opnieuw over hebben, want de meest recente cijfers zijn ronduit alarmerend. Achter de statistieken schuilt bovendien de échte, fundamentele uitdaging die onze volle aandacht verdient.

Eerst de cijfers. Onlangs kopten de kranten dat de krapte op de arbeidsmarkt alle records breekt. Aanleiding was de publicatie van de arbeidsmarktcijfers over 2021 van het CBS. Binnen de algemene recordkrapte heeft de IT-sector de dubieuze eer om ‘koploper krapte’ te zijn. In absolute zin staan er meer vacatures open in de zorg, handel en horeca. Maar afgezet tegen het aantal werknemers is de vacaturegraad in onze sector het hoogst. Ook de groei van het aantal banen was vorig jaar het hoogst in de IT. Op de vraag of personeelstekort hen belemmert in hun werkzaamheden, antwoorden IT-ondernemers het vaakst met ‘Ja’.

De officiële CBS-cijfers zeggen iets over het aantal vacatures. Als je kijkt naar het soort vacatures, dan komt er nog een uitdaging bij. Bijna driekwart van de IT’ers werkt namelijk niet in de IT-sector. Dat roept bij mij de vraag op: hoeveel van de 313 duizend vacatures in 2021 betrof IT-functies? Zeker in de handel en zakelijke dienstverlening moeten dat er tienduizenden zijn. De schaarste aan IT-talent is dus nog groter dan uit de CBS-cijfers blijkt. Onze sector concurreert dus in toenemende mate met andere sectoren om schaars talent.

Het World Economic Forum deed onderzoek naar verandering op de werkvloer in 26 landen. Onder invloed van digitalisering staan rond 2030 85 miljoen banen op de tocht. Daar komen 97 miljoen nieuwe banen voor terug, waaronder data-analisten, AI-engineers, softwareontwikkelaars en security-experts. Precies de beroepen die nu al kampen met een groot tekort.

De oplossing ligt voor de hand: op grote schaal mensen opleiden en omscholen voor de banen van morgen. Waar wachten we nog op? Helaas wordt de urgentie nog lang niet door iedereen gevoeld. In april deden we samen met het Nationaal Register opnieuw een meting naar aandacht voor de digitale transformatie in de boardroom. De uitkomsten waren niet bemoedigend. Zo bleek dat er nog maar weinig IT-kennis aanwezig is in de boardroom. Bestuurders zijn grotendeels afhankelijk van externe expertise en er zijn zorgen om het kennisniveau in hun organisatie.

Als ook deze bestuurders wakker worden, zal de strijd om het schaarse IT-talent alleen maar intenser worden, vrees ik. Voor IT-bedrijven heb ik daarom een dringend advies: word creatief en investeer in het zelf opleiden van nieuwe medewerkers. Die investering in mensen verdien je dubbel en dwars terug. En je draagt bij aan nieuwe instroom, in plaats van dat je helpt bij het rondpompen van het tekort. NLdigital wil bij- en omscholing van IT’ers voor bedrijven veel makkelijker maken. Alleen door hierop collectief niveau de schouders onder zetten, raken we onze dubieuze koppositie hopelijk snel kwijt.

Een dringend advies voor IT-bedrijven: word creatief en investeer in het zelf opleiden van nieuwe medewerkers. Die investering in mensen verdien je dubbel en dwars terug.

Deze column verscheen in juni 2022 in ICT Magazine.

24 mei 2022

Digitale Geletterdheid in het curriculum: na de zomer eindelijk aan de slag!

ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ONDERWIJS, WERKGROEP ONDERWIJS

Het is onbestaanbaar: in 2022 doen nog steeds meer dan 180.000 kinderen eindexamen zonder dat digitalisering daar onderdeel van is. De samenleving is meer dan ooit digitaal na de coronapandemie. En de tekorten op de arbeidsmarkt ICT zijn groter dan ooit, terwijl de vraag alleen maar toeneemt. Nog steeds zijn kinderen afhankelijk van hun digitaal geletterde ouders of enthousiaste leerkrachten voor digitaal onderwijs. Een doordacht en uitgewerkt curriculum mét digitale geletterdheid is niet voorhanden. Maar na deze zomer gaat dat eindelijk veranderen!

We hebben veel geduld gehad

Deze geweldige stap vooruit is niet vanzelfsprekend. Want velen in onze sector zetten zich al heel lang in voor digitale geletterdheid in het onderwijscurriculum. In de jaren 80 pleitte zelfs een voorloper van NLdigital er al voor. Kortgeleden hoopten we nog op de doorbraak door Curriculum.nu. Zij heeft bewonderenswaardig goed werk verzet met haar uitwerking van het leergebied Digitale Geletterdheid. Dit moest de herziening worden voor het gehele curriculum, maar helaas zette de Tweede Kamer er een streep door. De terechte zorg over de kwaliteit van lees- en rekenonderwijs maakte van deze leergebieden de hoogste prioriteit, wij vreesden dat Digitale Geletterdheid hierdoor weer in de verdringing zou komen.

Hoera voor Wiersma

Op 6 april gaf Dennis Wiersma, minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs, ons goed nieuws: hij wil aan de slag met de basisvaardigheden taal en rekenen, maar ook met de nieuwe leergebieden burgerschap en digitale geletterdheid. De Tweede Kamer was ook nu niet direct overtuigd, waardoor de minister dit verder uitwerkte in een brief op 25 april. Daarna was het nog even spannend. Wat vindt de Tweede Kamer ervan? Gelukkig koos de Tweede Kamer er vorige week (19 mei 2022) voor om de minister niet verder bij te sturen.

Wat gaat er nu gebeuren?

“Aan de start van schooljaar 2022-2023 start ik met de bijstelling van kerndoelen burgerschap en digitale geletterdheid. Juist om ervoor te zorgen dat alle leerlingen een basis hierin ontwikkelen, ongeacht de school waar ze naartoe gaan is het noodzakelijk om concrete kerndoelen voor burgerschap en voor digitale geletterdheid op te stellen. Omdat deze leergebieden nog niet zijn verankerd in de huidige kerndoelen, zullen zij vanaf de basis moeten worden opgebouwd. Ook is de beschikbare expertise op deze terreinen meer versnipperd. Met een start na het zomerreces is voor de uitdaging van de bemensing van deze teams meer tijd beschikbaar.”
– Dennis Wiersma, minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs

Wat gaan wij doen?

NLdigital is heel blij met deze stap vooruit. Eindelijk gaat er iets gebeuren! Onze werkgroep Onderwijs gaat kijken hoe we kunnen bijdragen aan de uitwerking. Veel van de benodigde expertise bevindt zich immers in onze sector.

14 april 2022

Overheid investeert in grootschalige omscholing

ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ONDERWIJS, WERKGROEP ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, POLITIEK

De overheid gaat via het Nationaal Groeifonds 210 miljoen euro investeren in het bevorderen van om- en bijscholing. Het netwerk van samenwerkingsverbanden tussen onderwijs & bedrijfsleven, Katapult, heeft vanmiddag bekend gemaakt dat dit bedrag aan hen is toegekend. Katapult noemt digitalisering concreet als één van de grote uitdagingen die ze prioriteren. We hopen dat met dit bedrag eindelijk budget beschikbaar komt voor het oplossen van het enorme arbeidsmarkttekort in de digitale sector. Dit betekent een doorbraak in onze inspanningen om de tekorten aan IT-talent structureel op te lossen!

Daarom investeren in onze sector

De 210 miljoen euro subsidie die het Nationaal Groeifonds heeft toegekend aan Katapult is bedoeld voor om- en bijscholingsprogramma’s voor alle Nederlanders. De adviescommissie van het Groeifonds erkent dat samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven kan functioneren als de “universiteit voor het mkb”. Ook stelt ze als voorwaarde dat de inzet gedaan wordt voor een zo “groot mogelijke maatschappelijke impact”. Katapult wil haar investeringen richten op sectoren met de grootste arbeidsmarktkrapte. Ze noemen digitalisering daarbij niet voor niets: de enorme tekorten in onze sector, het belang van digitalisering én de kansen op de arbeidsmarkt voor IT’ers zijn enorm. Wij werken graag met hen aan het om- en bijscholen van IT’ers.

Eindelijk het tekort oplossen

NLdigital gelooft dat bij- en omscholing dé manier is om op korte termijn het tekort aan IT-talent op te lossen. Er zijn al mooie initiatieven op dit gebied. We willen deze regionale initiatieven graag opschalen en landelijk ondersteuning bieden. Daarom hebben we binnen de Human Capital Agenda ICT met o.a. Katapult gewerkt aan een opschalingsplan om de komende vier jaar 36.000 extra IT’ers op te leiden. Wij zetten het voorwerk dat we in dit plan gedaan hebben graag in voor de verdere uitwerking voor het Nationaal Groeifonds.

Nu al aan de slag met om- en bijscholing?

Heeft jouw bedrijf moeite met het vinden van goed en loyaal IT-talent? Denk eens na over om- of bijscholen. We lichten een aantal initiatieven voor je uit. > lees meer

15 februari 2022

Wat zijn de digitale prioriteiten van minister Adriaansens?

ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ONDERWIJS, WERKGROEP ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, POLITIEK, 5G, ARBEIDSMARKT, CYBERSECURITY, DUURZAAMHEID, ONDERWIJS, SAMENWERKING MET DE OVERHEID, TELECOM

Zoals we eerder al concludeerden: het nieuwe kabinet heeft mooie ambities op het gebied van digitalisering. De crux zit hem in de uitwerking en afdoende financiering. Die uitwerking is weer een stukje concreter geworden. Vorige week stuurde minister Adriaansens een brief naar de Tweede Kamer waarin ze haar uitwerking van het coalitieakkoord toelicht. Eén van haar vijf pijlers is de digitale economie. Tijdens het debat over deze brief, was er helaas onvoldoende tijd om alle onderwerpen te bespreken. Onze collega’s van team public policy reageren op haar plannen.

Wat zijn de prioriteiten van de minister?

Over het belang van digitalisering hoeven we minister Adriaansens niets meer te vertellen. In haar brief schrijft ze: “De digitale transitie levert ongekende kansen op voor economie en samenleving. Het kabinet wil die kansen benutten.” Daarvoor benoemt ze vier prioriteiten:

Digitale innovatie en vaardigheden
Goedwerkende digitale markten en diensten
Een veilige, hoogwaardige en betrouwbare digitale infrastructuur
Cybersecurity

We lichten ze één voor één toe:

Digitale innovatie en vaardigheden

De minister noemt digitale vaardigheden en de toepassing van digitale technologieën essentieel voor de digitale transitie. Daar zijn wij het helemaal mee eens. Hier ligt in onze ogen ook één van de grootste uitdagingen voor de komende jaren. Wat mogen we op dit vlak van het ministerie van Economische Zaken verwachten?

Op het gebied van digitale vaardigheden wil minister Adriaansens best practices op het terrein van human capital opschalen. Ook zal ze via het Nationaal Groeifonds investeren in onderwijsinnovaties.

Jelmer Schreuder: “We zien dat de minister de juiste prioriteiten stelt. Dit sluit ook aan bij de Human Capital Agenda ICT waar we samen met het ministerie werken aan de inzet op om- en bijscholing (leven lang ontwikkelen) en opschaling van bewezen samenwerkingsverbanden tussen overheid en bedrijfsleven. Ook de investeringen vanuit het Nationaal Groeifonds op onderwijsinnovaties stemt ons hoopvol, alhoewel we voor digitale geletterdheid in het onderwijs natuurlijk in de eerste plaats kijken naar haar collega’s op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.”

Verder heeft het ministerie investeringsvoorstellen op het terrein van artificial intelligence en cloud-technologie (IPCEI Cloud) in voorbereiding.

Jeroen van der Tang: “Het hoofdstuk Digitalisering, kan wat ons betreft niet los worden gezien van de hoofdstukken Industriebeleid en Innovatiebevordering dat ingaat op het missiegedreven innovatiebeleid. De missie van een duurzame digitale infrastructuur vraagt om een vergelijkbare robuuste aanpak. Met de succesvolle LEAP-coalitie hebben we afgelopen jaren een goede basis gelegd, die nu om opschaling en een structureel programma vraagt.

Een sleuteltechnologie als fotonica verdient steun uit het nationaal groeifonds, omdat ze bijdraagt aan beide transities die bijzondere aandacht krijgen bij EZK; verduurzaming en digitalisering.”

Er komt tot slot nog een reactie van het ministerie op een rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) over AI.

Dirk van Roode: “Dit rapport bevat een aantal goede aanbevelingen voor de overheid om de (maatschappelijke) opgaven rond AI beter op te pakken, waarbij ook een duidelijke strategische positionering in het internationale speelveld nodig is.”

Goedwerkende digitale markten en diensten

De minister constateert dat de digitale economie leidt tot “te betwisten machtsposities van grote platforms”. Om daar iets aan te doen kijkt ze vooral naar Europa. In haar brief noemt ze twee aankomende grote Europese verordeningen: de Digital Markets Act en de Digital Services Act. Verder gaat de minister reageren op een derde Europese wet: de Data Act. Deze wet moet de data-economie beter laten werken voor consumenten en ondernemers.

Joost Vente: “Al eerder presenteerde we onze visie op de Digital Markets Act. De digitale sector kent geen landsgrenzen. Het is daarom goed dat de minister naar Europa kijkt. Brussel heeft hoge digitale ambities en de wet-en-regelgevingstrein dendert door. En dit is niet geheel onterecht, want de huidige spelregels, het e-Commerce Directive, stammen uit juni 2000. Sindsdien is er nogal wat veranderd en is digitaal steeds belangrijker en omvangrijker geworden. We kunnen met een gerust hart zeggen dat de regels van het e-Commerce Directive verouderd zijn en niet meer passen in de huidige tijd.

We maken ons wel enige zorgen over overlap. Het e-Commerce Directive blijft bestaan, we kennen natuurlijk de Avg en daar komen nu nog een heel aantal ambitieuze wetten bij. En ondanks dat de nieuwe wetten andere zaken moeten regelen, is het onvermijdelijk (ook gezien de hoeveelheid) dat er overlap tussen de wetten zit. Hier moeten we scherp op zijn, want dit schept onduidelijkheid en “red tape” – onnodige administratieve lasten; daar is geen enkel bedrijf (groot/middel/klein) mee geholpen.”

Een veilige, hoogwaardige en betrouwbare digitale infrastructuur

In het coalitieakkoord staat de ambitie dat Nederland het digitale knooppunt van wereldklasse blijft binnen Europa. Ook wil het kabinet zorgen voor robuust, supersnel en veilig internet in alle delen van het land. De minister laat weten dat ze een verkenning start waarin ze haar visie op de digitale infrastructuur verder uitwerkt.

Jeroen: “Wat ons betreft wordt in deze visie ook ingegaan op de ruimte en energie-infrastructuur voor (hyperscale) datacenters, waar elders in de brief naar wordt verwezen.”

Daarnaast komt de minister dit kwartaal nog met de uitkomst van een onderzoek naar snel internet voor de zogenaamde buitengebieden.

Joost Vente: “NLdigital wacht (ongeduldig) op dit rapport, want tijdens de coronapandemie is meer dan ooit gebleken hoe belangrijk het is om toegang te hebben tot snel vast internet. Hoewel we in Nederland netwerken van wereldklasse hebben, kan niet iedereen hiervan profiteren. Het lijkt er namelijk op dat de 20.000 huishoudens/gezinnen in de buitengebieden buiten de boot vallen.

Het Europese Herstelfonds biedt een unieke mogelijk om daadwerkelijk iedereen in Nederland te voorzien van snel vast internet. Om met steun uit het fonds deze breed gedragen wens te realiseren heeft een consortium van P10 (de grootste plattelandsgemeenten), telecomaanbieders en brancheverenigingen NLconnect en NLdigital zich verbonden en een plan naar het ministerie van Economische Zaken en Klimaat gestuurd om in aanmerking te komen voor financiering vanuit het Herstelfonds.

Toch lijkt het kabinet voor te sorteren om het Europese Herstelfonds in te zetten voor al bestaande projecten, in plaats van nieuwe investeringen in duurzaamheid of digitalisering. Dit is volgens dit consortium een gemiste kans. Allereerst omdat financiering uit dit fonds niet bedoeld is om bestaande projecten te dekken, maar om nieuwe duurzame, digitale en innovatieve projecten op te zetten. Daarnaast heeft de Europese Commissie als voorwaarde aan financiering gesteld dat minimaal 37% van de gelden moet worden besteed aan duurzaamheidsdoelen en minimaal 20% besteed aan digitalisering.

Digitaal is toekomst. We hebben in Nederland netwerken van wereldklasse, maar het is zaak dat iedereen hiervan kan profiteren. Het Europese Herstelfonds biedt deze kans, het is nu aan het kabinet om deze te benutten.”

Minister Adriaansens wil verder “(aan het begin van) deze kabinetsperiode” werk maken van de verdeling van de 3,5Ghz en 26Ghz banden. Dat is essentieel om onze achterstand in de uitrol van 5G in te halen.

Joost: “Een onafhankelijke adviescommissie buigt zich nu over deze uitdaging. Naast snelheid is ook zorgvuldigheid van belang. Nederland moet dit goed doen, zodat we straks allemaal de vruchten van 5G kunnen plukken.”

Tot slot wil de minister samen met telecomaanbieders kijken naar technologische ontwikkelingen en dreigingsinformatie om risico’s voor de veiligheid van de digitale infrastructuur in kaart te brengen. Hiervoor kijkt ze ook naar Brussel.

Cybersecurity

De laatste prioriteit van de minister is cybersecurity. Ook dat is een essentiële randvoorwaarde voor onze digitale economie en samenleving, schrijft ze. De algemene cybersecurity-aanpak ligt bij haar collega van Justitie en Veiligheid. Het ministerie van Economische Zaken kijkt naar consumentenbescherming en het vergroten van de weerbaarheid van het bedrijfsleven.

Ze noemt specifiek de samenwerking tussen het Digital Trust Center (DTC) en het Nationaal Cyber Security Center (NCSC).

Jelmer: “Het beste voor het laatste bewaren zullen we dan maar zeggen. Want cybersecurity moet juist aan de voorkant overal meegenomen worden als we echt de norm willen maken van secure-by-design. Alhoewel de coördinatie op de gehele overheidsstrategie ligt bij Justitie en Veiligheid, kijken we naar de minister van Economische Zaken en Klimaat om de rol van het Digital Trust Center verder uit te bouwen. Het DTC heeft mooie stappen gezet afgelopen jaar met bedrijven waarschuwen voor kwetsbaarheden (“ongevraagd notificeren”) met de eigen informatiedienst, en met de pilot om ook gevraagd te gaan notificeren. Wij werken de komende jaren graag met het DTC aan het verder uitbouwen van hun rol, primair richting onze leden die hiermee de veiligheid van hun klanten verder kunnen verbeteren.”

20 januari 2022

Webinar ‘Dream Developer lost tekort aan software developers op’

ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ONDERWIJS, WERKGROEP ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, POLITIEK, 5G, ARBEIDSMARKT, CYBERSECURITY, DUURZAAMHEID, ONDERWIJS, SAMENWERKING MET DE OVERHEID, TELECOM, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS

Ben je op zoek naar een afgestudeerde software developer (mbo niveau 4) die vanaf dag één productief is? Of heb je een IT’er in dienst die wil groeien in het vak? Maak dan kennis met het traineeprogramma ‘Dream Developer’. We vertellen je er alles over tijdens een interactieve webinar op maandag 21 februari van 13.30-15.00. Tijdens het webinar vertellen collega-bedrijven over hun ervaringen met dit programma.

Wat is Dream Developer?

Dream Developer is een traineeprogramma van stichting CITA (Cloud IT Academy), opgericht door verschillende IT-brancheverenigingen en ondersteund door NLdigital. Het traineeprogramma is ontwikkeld om jonge software developers een uitdagende parttime baan te bieden bij een werkgever die hen de kans biedt zichzelf te ontwikkelen op hbo-niveau. In september a.s. starten we voor het tweede jaar met het programma Dream Developer. Doet jouw bedrijf dan ook mee?

Hoe werkt het?

CITA werft en selecteert afgestudeerde mbo’ers (niveau 4 IT) die passen bij je bedrijf. Hiervoor heeft de stichting contact met vrijwel alle mbo-opleidingen in Nederland. Is de ideale match gevonden? Dan gaat je nieuwe medewerker drie dagen per week aan de slag in je bedrijf (baan met salaris en vierjarig contract). Twee dagen in de week volgt die dan de duale hbo-opleiding Software Development van Hogeschool Utrecht. Een praktijkgerichte opleiding, waardoor ze veel opdrachten uitvoeren op de werkvloer. De ervaring leert dat deze trainees een groot doorzettingsvermogen hebben, snel leren en de loyale medewerkers van nu en de toekomst zijn.

Meer informatie over CITA vind je hier.

Over het webinar

Jelmer Schreuder, adviseur public affairs van NLdigital en bestuurslid van CITA, begeleidt het webinar. Hij gaat in gesprek met Marc Reinders van Pinkweb, Bianca Buurman van Mprise, Marcel Duijvestijn van Blue10 (ook bestuurslid CITA) en Marcel Schilders (directeur CITA).

Meld je aan!

23 december 2021

Column Lotte de Bruijn: ‘Systeemprobleem’

ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ONDERWIJS, WERKGROEP ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, POLITIEK, 5G, ARBEIDSMARKT, CYBERSECURITY, DUURZAAMHEID, ONDERWIJS, SAMENWERKING MET DE OVERHEID, TELECOM, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS

De krapte op de arbeidsmarkt is weer volop aanwezig. Voor ICT-bedrijven is dat geen nieuws. De kans is groot dat ook jij structureel op zoek bent naar nieuwe medewerkers. Dit probleem gaat echter veel verder dan alleen onze sector. Het gebrek aan goed opgeleide medewerkers is het gevolg van een hele keten aan problemen die elkaar ook nog eens versterken. Een kort overzicht, op basis van recente cijfers.

Het begint bij het primair- en voortgezet onderwijs. Digitaliseren moet je leren. Maar digitale geletterdheid bij de nieuwe generaties schiet nog flink tekort. Leerkrachten geven leerlingen cijfers tussen de 4,1 en 6 voor digitale vaardigheden. Nauwelijks voldoende dus. Erger nog, leerkrachten vinden zichzelf in veel gevallen niet bekwaam genoeg om leerlingen deze vaardigheden bij te brengen.

Daar komt het tekort aan leerkrachten nog bij, met name docenten informatica. Slechts 46 procent van de scholen biedt informatica nog aan als eindexamenvak. Het tekort aan docenten informatica zal tot aan 2030 alleen nog maar oplopen. Hierdoor komen kinderen minder in aanraking met digitale technologie op school, wat de kans verkleint op de stap naar een vervolgopleiding in IT. Het aandeel leerlingen dat kiest voor een IT-opleiding is in Nederland al jaren lager dan het gemiddelde in Europa.

Minder instroom in IT-opleidingen betekent minder talent op de arbeidsmarkt. In 2020 waren er een kleine 17.000 gediplomeerden, tegenover ruim 80.000 vacatures in dat jaar. Terwijl er van hbo’ers en wo’ers – de groep die bedrijven voornamelijk zoeken – slechts 10.844 gediplomeerden waren. Bovendien moet IT steeds harder concurreren met andere sectoren om het schaarse talent.

Nu al werkt ruim twee derde van de IT’ers buiten de IT-sector, en dat percentage zal alleen maar oplopen. Het tekort aan arbeidskrachten zien we op dit moment terug in de gehele economie. 30 procent van het bedrijfsleven zegt dat dit hun groei belemmert. Voor IT-bedrijven is dat inmiddels 42 procent. Bedrijven proberen nu met recruiters het schaarse talent weg te lokken bij elkaar. Dat is geen structurele oplossing, maar het rondpompen van het tekort.

Wat is dan wel de oplossing? Laten we om te beginnen naar het hele plaatje kijken. Het tekort aan IT’ers houdt het tekort aan docenten in stand, wat weer zorgt voor problemen in het onderwijs en een gebrek aan nieuwe IT’ers. De oplossing zit hem dus in meer en beter opleiden over de hele linie.

Daarom zet NLdigital zich in voor onderwijs in digitale vaardigheden voor ieder kind, de inzet van gastdocenten informatica, betere samenwerking met IT-opleidingen, het massaal omscholen van personeel en het bevorderen van een Leven Lang Leren.

Ook individuele bedrijven kunnen hun steentje bijdragen. Stimuleer je medewerkers om gastlessen te geven bijvoorbeeld. Dat kan al vanaf 40 uur per jaar. Of investeer in het omscholen van talenten. Daar zijn tal van prachtige initiatieven voor. En houd je ogen open voor verborgen talent.

Meer weten?

Neem contact op, dan vertel ik je hoe we samen de negatieve spiraal kunnen doorbreken.

Deze column is in december 2021 verschenen in ICT Magazine.

15 december 2021

Eerste reactie coalitieakkoord: meest digitale ooit, maar crux zit in de uitwerking

ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ONDERWIJS, WERKGROEP ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, POLITIEK, 5G, ARBEIDSMARKT, CYBERSECURITY, DUURZAAMHEID, ONDERWIJS, SAMENWERKING MET DE OVERHEID, TELECOM, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, 5G, ARBEIDSMARKT, ONDERWIJS, POLITIEK

De lat lag niet hoog, maar we mogen wel vaststellen dat het nieuwe coalitieakkoord meer digitalisering bevat dan eerdere akkoorden. Een heel subhoofdstuk is geweid aan digitalisering dit keer. Meer aandacht en met meer samenhang dan ooit. Is dat genoeg? Nee, zo ver zijn we helaas nog niet. Dat neemt niet weg dat er wel goede en grote stappen worden gezet. Vandaag lichten we enkele van onderwerpen uit, volgende week komen we met een volledige beschouwing van de inhoud van het regeerakkoord.

Liever luisteren? In een speciale editie van onze podcast gingen directeur Lotte de Bruijn en adviseur Public Affairs Jelmer Schreuder al in op onze eerste indrukken:

Digitale Infrastructuur

Onder het kopje “Digitalisering” vinden we bijvoorbeeld de tekst: “Nederland wordt het digitale knooppunt van Europa en krijgt robuust, supersnel en veilig internet in alle delen van het land”. Dat zijn ambities die ons als muziek in de oren klinken. Met onze coalitie van telecompartijen en NLConnect willen wij de laatste 20.000 huishoudens op snel internet aansluiten. Het doet ons goed om steun hiervoor te vinden in het regeerakkoord. Helaas ontbreekt 5G echter in het akkoord. Investeringen daarin zijn een noodzaak om voor de genoemde ambitie. Om van Nederland het digitale knooppunt van Europa te maken is het noodzaak dat we de 3,5GHz frequentie zo snel mogelijk maar bovenal zorgvuldig veilen.

Digitale Vaardigheden

We waren ook gelukkig om te zien dat de curriculumherziening expliciet genoemd is als inzet voor de komende jaren, maar teleurgesteld dat digitale geletterdheid ontbrak. We zien wel haakjes bij de aandacht die er is in het subhoofdstuk Digitalisering voor digitale vaardigheden en hulpmiddelen voor leerkrachten. Dus onze hoop is nu gevestigd op de uitwerking van het ministerie van OCW. Op het vlak van leven lang ontwikkelen zien we inzet op om- en bijscholing. Wat ons betreft broodnodig om de gigantische tekorten in onze sector te lijf te gaan. Helaas staat het tekort aan ICT’ers niet apart genoemd van het tekort aan technisch personeel. We gaan ervoor waken dat we daarbij niet vergeten worden. En we maken ons ook zorgen of het opschalingsproject van de HCA-ICT wel gefinancierd wordt, alleen dan kunnen we snel aan de slag om de tekorten in onze sector in te lopen.

Maar er is veel meer natuurlijk

We hebben nog niets gezegd over inzet op industriepolitiek via Europa met digitalisering als focus. Er is sprake van een digitale dienstenbelasting waar we de uitwerking van willen zien. En we maken ons zorgen over de negatieve grondhouding ten opzichte van datacenters die we hier lezen. En verder zien we natuurlijk relevante plannen voor het stimuleren van ondernemerschap en het mkb in het algemeen. Daar zal een groot deel van onze achterban van kunnen profiteren. Bijvoorbeeld extra geld voor lastenverlichting via loondoorbetaling bij ziekte. Of hulp voor het mkb bij verduurzaming en een toets op de impact voor ondernemers van klimaatbeleid.

De komende week gaan we dieper in op de onderwerpen die hier nog niet aan bod zijn gekomen. Dus hou onze website, LinkedIn en Twitter in de gaten!